Aparat Vicata to urządzenie służące do pomiaru czasu wiązania różnego rodzaju spoiw. Wynalezione zostało przez francuskiego inżyniera Louisa Vicata jeszcze w XIX wieku. Od tego czasu znajduje zastosowanie w badaniach cementów, zapraw i gipsu. Pozwala określić, po jakim czasie zaczyn uzyska docelowe właściwości, a więc zamieni się w ciało stałe.
Czym jest czas wiązania spoiw?
Czas wiązania to jeden z podstawowych parametrów różnego rodzaju spoiw stosowanych w budownictwie. Pod tym pojęciem kryje się okres pomiędzy zarobieniem zaczynu, a jego przejściem w postać stałą. Oznaczanie czasu wiązania to jedno z najważniejszych badań cementu. Za pomocą aparatu Vicata badany jest również czas wiązania zapraw oraz gipsu.
Badanie czasu wiązania ma duże znaczenie dla praktycznego zastosowania poszczególnych spoiw. Odpowiednio długi czas pozwala na wyrobienie zaprawy i ułożenie jej w wybranym miejscu przed tym, jak straci plastyczność. Znajomość tego parametru jest zatem niezbędna dla prawidłowego zaplanowania przebiegu robót budowlanych.
Jak działa aparat Vicata?
Badanie czasu wiązana za pomocą aparatu Vicata przebiega zgodnie z normą PN-EN 196-3:2016-12. Podczas badania wykorzystywane jest urządzenie składające się ruchomego trzonka z obciążeniem i zamocowanej na jego końcu igły. Trzonek swobodnie porusza się w pionie, pozwalając na zagłębienie się igły w badanym zaczynie, umieszczonym w stożkowatym pierścieniu ustawionym na szklanej płytce.
Podczas badania za pomocą aparatu Vicata do powierzchni zaczynu przykłada się igłę i puszcza ją, tak by umożliwić jej swobodne zagłębianie w różnych punktach. Próby dokonywane są w odstępach minimum 30 sekund. Początek wiązania to moment, gdy ostrze zatrzymuje się w próbce w odległości 2-4 mm nad powierzchnią szklanej płytki. Za koniec wiązania przyjmuje się natomiast chwilę, gdy igła nie może zagłębić się w badanej substancji na więcej niż 1 mm. Czas pomiędzy początkiem a końcem wiązania to właśnie poszukiwany czas wiązania.
Badanie czasu wiązania za pomocą aparatu Vicata to jedno z podstawowych badań cementów i innych spoiw. Znajomość tej cechy jest bowiem kluczowa dla prawidłowego zaplanowania przebiegu prac z użyciem wykonanych z nich zapraw.
