Podczas sporządzania opinii geotechnicznej wyznaczana jest określona kategoria geotechniczna danego obiektu. Wskazuje ona m.in. jakie badania gruntu należy przeprowadzić przed rozpoczęciem prac budowlanych oraz jaką dokumentację geotechniczną trzeba zgromadzić. Konieczność sklasyfikowania obiektu pod kątem konkretnej kategorii geotechnicznej wynika z Rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie ustalenia geotechnicznych warunków posadowienia obiektów budowlanych Dz.U. 2012 nr 0 poz. 436.
Specyfika podziału na kategorie geotechniczne
Funkcjonują trzy kategorie geotechniczne, a przyporządkowaniem obiektu do jednej z nich zajmuje się projektant na podstawie warunków gruntowych panujących na danym terenie, a także specyfiki konstrukcji budowlanej.
W Dzienniku Ustaw (2012 nr 0 poz. 436) w paragrafie 4.1. zostało uszczegółowione, na jakiej podstawie wyznacza się kategorię geotechniczną:
Kategorię geotechniczną ustala się w opinii geotechnicznej w zależności od stopnia skomplikowania warunków gruntowych oraz konstrukcji obiektu budowlanego, charakteryzujących możliwości przenoszenia odkształceń i drgań, stopnia złożoności oddziaływań, stopnia zagrożenia życia i mienia awarią konstrukcji, jak również od wartości zabytkowej lub technicznej obiektu budowlanego i możliwości znaczącego oddziaływania tego obiektu na środowisko.
Warunki gruntowe, o których mowa w ustawie, rozróżniamy na proste, złożone i skomplikowane. To właśnie na podstawie warunków gruntowych, a także specyfiki obiektu budowlanego, można wyznaczyć jedną z trzech kategorii geotechnicznych.
- Pierwsza kategoria geotechniczna obejmuje niewielkie obiekty budowlane, w tym budynki mieszkalne i gospodarcze. Znajdują się w niej również ściany oporowe i rozparcia wykopów (jeśli różnica poziomów nie przekracza 2 m) oraz wykopy do głębokości 1,2 m i nasypy budowlane do wysokości 3 m.
- Druga kategoria geotechniczna obejmuje obiekty budowlane posadowione na prostych i złożonych warunkach gruntowych, które jednak wymagają oceny geotechnicznej i analizy danych. Są to m.in. fundamenty bezpośrednie i głębokie, przyczółki i filary mostowe, systemy kotwiące, a także ściany oporowe, nasypy i wykopy o wyższych wartościach niż wskazane w kategorii pierwszej.
- Trzecia kategoria geotechniczna dotyczy m.in. obiektów budowlanych posadowionych w skomplikowanych warunkach gruntowych, nietypowych obiektów budowlanych, obiektów wpływających znacząco na środowisko, budynków wysokościowych projektowanych w istniejącej zabudowie miejskiej itd.