Jakość kruszywa ma ogromne znaczenie, gdyż wpływa bezpośrednio na właściwości ostatecznego wyrobu, do którego produkcji zostały zastosowane. Jego jakość przekłada się np. na trwałość betonu czy nawierzchni drogowych. Aby ocenić jakość konkretnego kruszywa, bada się różne jego parametry (np.: gęstość, objętość, odporność na polerowanie i ścieranie, zawartość zanieczyszczeń organicznych, a także nasiąkliwość). Przyjmuje się, iż kruszywa, których nasiąkliwość nie przekracza 1%, są odporne na mróz. W dzisiejszym wpisie przedstawimy, jakimi metodami określa się nasiąkliwość kruszywa.
Jaką nasiąkliwością charakteryzują się różne rodzaje kruszywa?
Dla kruszyw najkorzystniejsza jest nasiąkliwość mniejsza od 1%. Większość kruszyw wykorzystywanych w budownictwie charakteryzuje się właśnie taką nasiąkliwością. Jednak w przypadku kruszyw dolomitowych, węglanowych, a także żwirów magmowo-metamorficznych oraz węglanowych nasiąkliwość nieznacznie się waha – niektóre próbki takich kruszyw mają nasiąkliwość przekraczającą 1%. Wyższą nasiąkliwością cechują się również kruszywa bazaltowe oraz żwir węglanowy. Aby upewnić się, że kruszywo ma odpowiednią nasiąkliwość, trzeba oddać je do specjalistycznego laboratorium budowlanego, w celu przeprowadzenia stosownych badań.
Wszystkie prefabrykaty betonowe muszą posiadać ściśle określoną w przepisach nasiąkliwość. Dzięki niej mogą wchłaniać opady atmosferyczne. W naszym kraju musi ona wynosić nie więcej niż 6%. Taka wartość pozwala zapewnić betonowym elementom długą żywotność oraz dużą wytrzymałość, gdyż np. zamarzająca w ich strukturze zimą woda nie będzie stwarzać realnego zagrożenia dla użytkowników danej konstrukcji czy nawierzchni.
Czym dokładnie jest nasiąkliwość i dlaczego jej określenie jest ważne?
Określenie dokładnej nasiąkliwości kruszywa jest niezwykle istotne, gdyż to właśnie ono stanowi około 70-80% objętości betonu. Ze względu na tak wysoki udział procentowy kruszywa w betonie ma ono znaczący wpływ na kształtowanie jego cech. Nasiąkliwość to zdolność kruszywa do wchłaniania i magazynowania wody w porach oraz drobnych spękaniach. Cecha ta ma wielki wpływ na wytrzymałość oraz mrozoodporność danego typu kruszywa.
W jaki sposób bada się nasiąkliwość kruszywa?
Próbki kruszywa przeznaczone do badania nasiąkliwości są w pierwszej kolejności precyzyjnie ważone, a później umieszczane w wodzie o temperaturze pokojowej na okres 28 dni. W tym czasie dojrzewają i powoli chłoną wodę. Po upływie 28 dni są one wyjmowane z wody, a ich nasiąkliwość określana jest zgodnie z wytycznymi normy. W tym celu dokładnie się je waży, a następnie wynik takiego pomiaru jest porównywany z wynikiem pomiaru masy próbki wykonanego przed jej zanurzeniem w wodzie. Porównanie tych dwóch wyników pozwala precyzyjnie określić, jaka jest różnica masy pomiędzy próbką suchą a tą nasyconą wodą.
Wszystkie kruszywa, których nasiąkliwość nie przekracza 1%, dają gwarancję, iż wytworzony z ich udziałem produkt będzie mrozoodporny. Badanie nasiąkliwości jest jednym z badań przeprowadzanych, w celu dokładnego określenia mechanicznych i fizycznych właściwości kruszywa. Oprócz niej bada się również: odporność kruszywa na ścieranie, odporność na rozdrabnianie, oznacza jego gęstość, a także bada jego polerowalność, jamistość oraz gęstość nasypową.