Badania geotechniczne wykonuje się ze względu na właściwe zaprojektowanie fundamentów względem parametrów gruntu, poziomu wody gruntowej oraz jego wahania. W tym celu wykorzystuje się specjalistyczne urządzenia wiertnicze oraz sondy, które pozwalają na wykonanie precyzyjnych pomiarów w odwiertach. Jakie czynniki mają wpływ na miarodajność tych badań?
Wizualna ocena działki i związane z nią ryzyko
Przed wykonaniem specjalistycznych badań geotechnicznych można samodzielnie sprawdzić, jak są utrzymane rowy melioracyjne i ile jest w nich wody. O wysokim poziomie wód gruntowych będzie także świadczyć duża ilość studni gospodarskich w okolicy, a także pobliskie sąsiedztwo stawów i większych zbiorników. Płytkie wody mogą sprawić, że na gruncie pojawi się trzcina, sitowie lub olcha lubiąca wodę. Warto również sprawdzić, jak są zbudowane okoliczne domy i czy posiadają podpiwniczenie. Każda z tych informacji przyda się do oceny działki, na której ma powstać dany budynek, lecz nie są to dane wystarczające do budowy. Sąsiednie domy z podpiwniczeniem bywają zabezpieczone przed wodą, mogą odprowadzać wodę opadową lub po prostu są zalewane podczas intensywnych opadów. Grunt jest środowiskiem zmiennym i często zdarza się tak, że kilkanaście metrów dalej będą zupełnie inne warunki. Dlatego też poleca się wykonywać badania geotechniczne. Czy dają one wystarczające wyniki?
Problemy badań geotechnicznych
Warunki wodno-gruntowe można sprawdzić za pomocą kilku odwiertów, które pozwolą określić warstwy i rodzaje gruntu oraz poziom wód gruntowych. Jednak trzeba mieć na uwadze to, że nie jest on stały i w ciągu roku może się zmieniać. Najwyższy jest przeważnie wiosną, a najniższy latem. Badania geotechniczne będą najbardziej miarodajne wtedy, gdy da się określić usytuowanie i zarys budynku, który ma powstać. W takiej sytuacji geotechnicy wiedzą, gdzie należy wykonać odwierty. W przypadku większych działek i braku sprecyzowanych informacji na temat konstrukcji domu trzeba wykonać więcej odwiertów. Jest to bardziej kosztowne, ale także daje lepszy obraz tego, gdzie postawienie fundamentów będzie proste, a gdzie może stworzyć problemy. Przyjmuje się, że warunki wodno-gruntowe działki powinny być przeprowadzone za pomocą co najmniej trzech odwiertów. Wykonuje się je najczęściej na narożach przyszłego budynku i ewentualnie na przecięciu przekątnych. Także ich głębokość ma znaczenie. W domu bez podpiwniczenia wystarczą 3 m, natomiast dom z piwnicą potrzebuje odwiertów o głębokości 3 do 6 m.
Analiza i wyniki przeprowadzonych badań podłoża gruntowego, procesy geodynamiczne oraz wpływ danego obiektu na środowisko zawierają się w dokumentacji geotechnicznej. Choć badania wykonuje się tylko przez kilka godzin, na sporządzenie dokumentacji trzeba poczekać od kilku dni do około dwóch tygodni. W przypadku gorszych warunków gruntowych wyniki mogą być zawarte w dokumentacji geologiczno-inżynierskiej. Wiąże się to jednak z długim okresem oczekiwania, który ze względu na zatwierdzenie urzędowe trwa około 2 miesięcy.