Beton samozagęszczalny – określany skrótem SCC, pochodzącym od angielskiej nazwy self-compacting concrete – stosowany jest przede wszystkim w konstrukcjach o gęstym zbrojeniu czy też skomplikowanym kształcie. Najważniejsze jego cechy to konsystencja, lepkość i przepływalność. W niniejszym artykule zajmiemy się drugą z wymienionych właściwości – lepkością mieszanki. Jeśli szukacie Państwo odpowiedzi na pytania, jak jest mierzona lepkość betonu SCC i jakie ma znaczenie dla jego zastosowania, zapraszamy do lektury!
Czym jest lepkość betonu?
Pod pojęciem lepkości betonu kryje się opór, jaki stawia rozpływająca się mieszanka betonowa. Masa o niskiej lepkości zaczyna płynąć szybko i szybko osiąga maksymalną wartość rozpływu, szczelnie wypełniając przygotowane dla niej deskowanie. Mieszanka o dużej lepkości potrzebuje na to więcej czasu. Zbyt wysoka lepkość może utrudniać poprawne rozpływanie się masy pomiędzy prętami zbrojenia. Może być także przyczyną zmian kolorystyki. Zbyt niska wartość tej cechy może natomiast skutkować powstaniem smug na powierzchni. Aby uniknąć tego typu problemów, należy odpowiednio dobrać beton samozagęszczalny do wykonywanego elementu.
Lepkość betonu zależna jest od współczynnika w/c (stosunek efektywnej zawartości wody do zawartości cementu w mieszance) oraz ilości i rodzaju domieszek. Beton samozagęszczalny wykazuje większą wrażliwość na modyfikacje składu mieszanki. Zmiany stosunku zawartości wody i cementu znacząco wpływają na lepkość masy, mogąc powodować wystąpienie takich problemów jak rozsegregowanie mieszanki lub zwiększenie ilości pęcherzy na powierzchni konstrukcji.
Określenie klasy lepkości betonu SCC i właściwy jego dobór do potrzeb mają ogromne znaczenie dla prawidłowego przebiegu budowy. Lepkość mieszanki jest istotna również pod względem jakości powierzchni, a więc efektu wizualnego, co jest ważne przede wszystkim w przypadku betonu architektonicznego.
W jaki sposób oznaczana jest lepkość betonu samozagęszczalnego?
Klasa lepkości może zostać wyznaczona na podstawie odpowiednich testów, takich jak pomiar czasu t500 lub pomiar czasu wypływu z V-lejka. W ramach prowadzonych przez nas badań betonu wykonujemy między innymi powyższe obserwacje, zgodnie z normami PN-EN 12350-8:2019-08 i PN 12350-9:2012.
Metoda pomiaru czasu t500 wykorzystuje rozpływ swobodnego stożka. Pozwala na wyznaczenie klas określanych skrótem VS. Sprawdza się przy potwierdzaniu jednorodności betonu SCC w różnych zarobach. Druga z metod polega na pomiarze czasu wypływu mieszanki betonowej z V-lejka. Na jej podstawie wyznaczane są klasy określane skrótem VF. Badanie to nie może byś stosowane w przypadku betonu zawierającego kruszywo o uziarnieniu większym niż 22,4 mm.
Jakie znaczenie dla zastosowania betonu ma lepkość?
Oznaczenie lepkości mieszanki betonowej ma znaczenie dla jej zastosowania. Klasy VS2/VF2 oraz VS3 cechują się dużym ryzykiem wystąpienia pęcherzy na powierzchni wykonywanego elementu. Nie sprawdzą się zatem jako beton architektoniczny. Do tego celu zalecane jest zastosowanie betonu klasy VS1/VF1. Tego rodzaju mieszanki dobrze spisują się również w przypadku bardzo gęstego zbrojenia.