Inżynieria ruchu jest dziedziną inżynierii, która zajmuje się badaniami ruchu drogowego, kolejowego, lotniczego oraz statków wodnych. Sprawne i ekonomiczne przemieszczanie osób i towarów wymaga zastosowania odpowiedniej wiedzy oraz uprawnień z zakresu organizacji i sterowania ruchem. Jakie czynności wchodzą w skład inżynierii ruchu drogowego?
Podstawowe zagadnienia inżynierii ruchu
Inżynieria ruchu uwzględnia planowanie, projektowanie, realizację i eksploatację urządzeń komunikacyjnych oraz systemów transportu, a w szczególności organizację i sterowanie ruchem. Do zadań inżynierów należy m.in.:
- projektowanie sygnalizacji stałoczasowych,
- projektowanie skoordynowanych sygnalizacji,
- systemowe sterowanie ruchem,
- organizacja ruchu dla pojedynczego skrzyżowania lub wybranego obszaru,
- uspokojenie ruchu na wybranym odcinku drogi,
- planowanie sieci transportowej w wybranym obszarze,
- planowanie alternatywnego systemu transportowego.
Inżynieria ruchu zajmuje się zarówno organizacją ruchu stałego, jak i wykonywaniem projektów czasowych np. w przypadku remontów dróg lub innych prac ziemnych czy budowlanych, które bezpośrednio wpływają na wybrane drogi. Jednym z podstawowych celów jest zachowanie odpowiedniego bezpieczeństwa oraz ochrona środowiska naturalnego. Dlatego też przeprowadza się badania dotyczące miejsc o wyższym poziomie niebezpieczeństwa oraz rozplanowuje się działania, które mają szybko usunąć zagrożenia, minimalizują ryzyko występowania wypadków, a w razie potrzeby także przywracają normalne funkcjonowanie ruchu (dojazd do miejsca zdarzenia, bezproblemowe dotarcie służb ratunkowych, wyznaczenie sprawnego objazdu).
Zakres terytorialny inżynierów ruchu
Organizacja transportu najczęściej uwzględnia długość trasy, jakość drogi, dogodność połączeń, cechy danego regionu oraz koszty związane z podróżą. To wszystko z kolei jest zależne od celu podróży poszczególnych grup. Inżynierowie ruchu muszą uwzględnić wszystkie te czynniki na danym obszarze, by jedna trasa nie stanowiła najczęstszej opcji wyboru dla różnego rodzaju podróżnych, np. pojazdów ciężarowych i samochodów osobowych. Ponadto rozplanowanie połączeń na danym obszarze powinno uwzględniać plany inżynierii drogowej w sąsiednich jednostkach terytorialnych. Osiągnięcie pożądanych efektów jest możliwe tylko po przeprowadzeniu szczegółowych badań. Inżynierowie muszą obliczać przepustowość określonych skrzyżowań i tymczasowych rozwiązań drogowych, jak również pozyskiwać niezbędne uzgodnienia. Działalność inżyniera ruchu polega między innymi na planowaniu rozmieszczenia znaków drogowych, planowaniu ciągów rowerowych czy wytyczaniu przejść dla pieszych i miejsc postojowych.